فيستول مقعدي نوعي از بيماري هاي مقعدي است، كه به معني اتصال غيرطبيعي ميان دو ارگان از بدن است. اين بيماري در اثر نفوذ عفونت و التهاب به سطح پوست ايجاد مي شود. عامل اغلب فيستول ها، آبسه درمان نشده است. از نشانه هاي فيستول مقعدي مي توانيم به درد، خارش، سوزش، خونريزي، بروز حفره اي بر روي سطح پوست و قابل مشاهده شدن سوراخ آن اشاره كنيم. اين بيماري مقعدي با استفاده از درمان هاي خانگي بهبود نمي يابد و بايد هرچه سريع تر درمان شود. زيرا با گسترده شدن عفونت روند درمان نيز پيچيده تر مي شود.

عوامل ايجاد فيستول

مهمترين عامل به وجود آورنده فيستول مقعدي آبسه هاي ( تجمع عفونت بر روي سطح پوست) درمان نشده اي است كه با نفوذ عفونت تا سطح پوست موجب مي شود، حفره اي بر روي پوست ظاهر شود. اين حفره پوست اطراف مقعد را به كانال مقعد متصل مي كند.

آبسه ها اغلب در اثر مسدود شدن يكي از غدد راست روده ايجاد مي شوند و تجمع عفونت در اين غدد، بافت هاي اطراف را آلوده كرده و سبب به وجود آمدن فيستول مي شود. تفريباً از هر دو نفر مبتلا به آبسه درمان نشده يك نفر به فيستول مقعدي دچار مي شود. تخليه خود به خودي آبسه ريسك ابتلا به فيستول را افزايش مي دهد.

عوامل خطر

ابتلا به برخي از بيماري ها ممكن است، ريسك ابتلا به فيستول را افزايش دهند. زيرا بيماري هاي التهابي و عفوني، زمينه را براي پيدايش آبسه فراهم مي كنند. برخي از بيماري ها كه زمينه ايجاد فيستول را فراهم مي كنند، عبارتند از :

• • آبسه مقعدي : تجمع عفونت در بدن، ايجاد علائمي از جمله تب، خستگي و تورم اطراف مقعد
  • بيماري هاي التهابي روده : اين بيماري ها در دو نوع كوليت و كرون ظاهر شده و همان طور كه از نام آن پيداست در دوره هاي عود خود موجب التهاب و عفونت روده مي شوند. كرون در مقايسه با كوليت شانس بيشتري براي ايجاد فيستول مقعدي دارد.
  • ديورتيكوليت : اين بيماري التهاب كيسه هاي كوچك بر روي سطح روده است.
  • عوارض جراحي در اطراف مقعد : آسيب جراحي مقعد يا زايمان سخت مي تواند باعث تغيير شكل سلول ها شود.
  • سل : ابتلا به اين بيماري باكتريايي كه مي تواند هر نقطه اي از بدن را تحت تاثير قرار دهد، زمينه را براي آبسه فراهم ميكند.
  • HIV : اين بيماري سيستم ايمني بدن را تضعيف نموده و موجب بروز بيماري فيستول مي شود.
  • سرطان : سرطان موجب تغيير شكل سلول ها شده و زمينه را براي فيستول فراهم مي كند.
  • بيماري هاي جنسي نظير كلاميديا و سيفليس

پيشگيري از ابتلا به فيستول مقعدي

امكان پيشگيري از فيستول مقعدي به طور كامل وجود ندارد، اما راهكارهايي توصيه مي شود، كه مي تواند ريسك ابتلا به اين بيماري را كاهش دهد.

• درمان سريع آبسه مقعدي و پرهيز از تخليه آن توسط بيمار
• درمان بيماري هاي التهابي روده، ديورتيكوليت و ….
• مصرف فيبر بيشتر براي جلوگيري از يبوست
• پرهيز از استعمال دخانيات و مصرف الكل
• هيدراته نمودن بدن با مصرف حداقل ۸ ليوان آب در طول روز
• رعايت بهداشت مقعد و شستشوي مرتب آن
• استفاده از كاندوم در رابطه جنسي براي پيشگيري از بيماري هاي مقاربتي
• پرهيز از رابطه جنسي مقعدي
• معاينه مقعد و درمان سريع در صورت بروز هر نشانه غير طبيعي

عوامل تشديد كننده فيستول

مهمترين عوامل تشديد كننده فيستول مقعدي به اين شرح است :

• ابتلا به سرطان ها به خصوص سرطان مقعد و روده
• بيماري كرون و كوليت
• تزريق براي درمان بواسير داخلي
• بواسير بيرون زده از مقعد
• آسيب ناشي از تنقيه
• زخم شدن مقعد در اثر برخورد با اشياء نيز
• تضعيف سيستم ايمني بدن